Tijd om even stil te staan

                                                                                                                      Deventer 6 Augustus 2013

Beste mensen, familie, vrienden, collega's en oud-leerlingen,                   

Allereerst van harte welkom Fijn dat jullie allemaal in de gelegenheid zijn geweest om hier te komen. Het is vandaag een byzondere dag.Vandaag is onze pap 80 jaar geworden. Tijd voor een foto, tijd om even stil te staan.

In dat ene moment dat wordt vastgelegd, wanneer er een foto wordt genomen, word je jezelf ineens gewaar en realiseer je je dat je op een dag als vandaag terug kijkt naar wat is geweest en vooruitblikt naar hetgeen wat nog komen gaat.

'Stills uit een verloren tijd trekken aan je voorbij. Ze laten momenten zien waar je met een warme genegeheid, schaamte of verdriet aan terug kunt denken. De betekenis is geheel persoonlijk.

Ik zou nu een heleboel momenten bij langs kunnen gaan zoals bijv. Het leven van Vincent van Gogh, een van de vele toneelproducties van de Amersfoortse Berg die pap samen met zijn collega's bedacht, schreef en regisseerde maar dan doe ik de andere momenten te kort dus dat doe ik maar liever niet.

Met het moment dat er wordt afgedrukt en de foto genomen is, voegt zich een kleine notitie toe aan een  verhaal dat een persoonlijke geschiedenis verteld. Vele van ons hier maken deel uit van deze geschiedenis. Cor zijn geschiedenis (tussen 1933 en 2013)

We waren getuigen van momenten  van persoonlijk slagen en falen. We waren er bij en hebben lief en leed gedeeld, vreugde en verdriet. De melancholische blik die cor karakteriseert is wellicht de herinnering aan een verlangen. 

Slechts in woorden op papier samengevat zodat zij toch zichtbaar wordt en discreet gevoelens van binnen naar buiten laat komen om zo toch contact te maken met de wereld. Schrijvers en dichters zijn goed in het aanschouwen van de wereld op zoek naar de kwetsbare schoonheid van het bestaan, om haar te  kunnen beschrijven. Pa is er goed in.

 

luisterend naar mooie woorden

Zijn wereld werd ons vooral zichtbaar in zijn vele verhalen, essays en gedichten. Ze laten een hele creatieve en opmerkzame kant zien die in het dagelijks leven niet altijd op de voorgrond traden treed.  Ze markeren een voor pa betekenisvol moment. Vandaag delen we zo'n moment en krijgen we de gelegenheid om iets meer uit de wereld van pa te leren kennen. 

In je boek; Binnenpark, Buitenpark neem je ons mee en laat je ons kennis maken met een tijd waarin, denk ik, de basis is gelegd van je schrijversschap en wat het beginpunt is geweest om met je creativiteit naar buiten te treden.   

Voordat we je de gelegenheid geven om uit eigen werk voor te dragen en het te signeren, wil ik vragen of iedereen stil wil staan voor het maken van een foto, die bij het aanschouwen ervan, aanleiding zal geven tot het schrijven van nieuwe memoires, of over een tijd die nog zal komen. Lieve pap wil je naar voren komen en beste mensen zouden jullie allen om hen heen kunnen komen staan?

Nadat de foto genomen is kunt u cor feliciteren en zijn boek laten signeren.

Marjolein, Rene, Robin en Jeroen

Buitenpark Binenpark

Half is strafbaar

hier nog met ongschonden nummerplaat op landbouwwerkweek in Annapaulowna

In de warme zon zat ik op een muurtje voor ’t postkantoor. Binnen stond mijn vriendin in de rij voor postzegels. Mijn babypoep - kleurige Dafje stond tussen echte auto’s in het gelid bij parkeermeters. M ’n invalidenkaart lag achter de voorruit.  Ten overvloede had ik nog wat dubbeltjes in de meter gestopt; genoeg voor een stief kwartiertje. Als mijn tijdelijke geliefde in het PTT-  gebouw geen praatzieke kennis tegen het lijf liep, zou het wel toereikend zijn.

 Van links kwam een politieman in zicht. Hij controleerde up tempo de meters en was op weg naar het Politiebureau dat door een Chinees restaurant van Tante Post gescheiden werd. Toen hij mij en mijn pientere- pookje- auto  al gepasseerd was, keerde hij op zijn schreden.

Mijn Daf miste op de voorbumper de helft van zijn nummerplaat. Dat wist ik. Dat was al weken zo. Ik vond ’t wel wat hebben; dat halve bordje met die grappige lettercijfercombinatie DL 24.

 De agent die mijn geamputeerde kenteken leek te bewonderen, keek naar de invalidenvergunning achter de voorruit, schudde z’n hoofd en liep weer verder. Toch kwam hij nog eens terug, had nu zijn bonnenboekje in de hand ,bukte zich naar het nummer van mijn racemonster, richtte zich weer op.

‘Mooi hè, vindt u ook niet’, zei ik vriendelijk.

 ‘Is die auto van U?’ Ik knikte.

 ‘Half is strafbaar,’meneer! Uw kenteken moet geheel zichtbaar  en goed leesbaar zijn’

Hij liep naar de achterkant van de wagen. ‘Zal ik u het hele nummer vertellen,’riep  ik gedienstig,‘het is 24 DL 24’. Hij ging nu naast mij op het muurtje zitten tikte met een potlood op het grote bekeuringsboek.

Ik vertelde dat de leerlingen van mijn school mijn nummerplaat mishandeld hadden, dat het toen gebroken was. Dat ze dat geinig vonden. Dat ze zich vrolijk maakten over die cijfers en letters. Hun grappen varieerden van Domme leraar tot Dikke Lul 24.

Die  jeugd van tegenwoordig was brutaal vond hij  en ik diende een nieuw nummerbord te kopen.

‘Waar kan ik dat halen?

‘Bij de IRA,’was het antwoord.

‘The Irish Republican  Army, dat zal wel.’lachte ik, dat is me te link  hoor!’

Hij keek alsof hij vaag het idee had in de maling te worden genomen, aarzelde en zei toen:’De IRA is een groothandel in automaterialen aan de Van Randwijcklaan, meneer, daar kunt u een nieuw bord bestellen.  Als u belooft dat vandaag nog te doen, zal ik U niet bekeuren.’

‘Oh, dat is die straat die begint bij de oude melkfabriek toch!   Dan vind ik het wel’

Pen en bonnenboekje gingen exit, hij stond op, liep verder richting Chinees en Politiebureau en mijn vriendin kwam eindelijk door de draaideur naar buiten.

©.cu.  
www,kirjaboek.nl

De klas van mijn moeder

Een schoolfoto uit Groningen van ongeveer 1920; niemand lacht want een foto dat is een serieuze zaak. Twaalf leerlingen en drie leerkrachten. Het zevende leerjaar.
Groep huppeldepup zoveel zouden we nu zeggen. Het zijn brugklassers van toen.

Ze  hebben uitzicht op de openbare weg, maar daar is niks te zien. Verkeer is er immers niet en een auto is nog een godswonder of een duivelse uitvinding. Nee iedereen kijkt ernstig. 

Er staat een man op het plein achter een fotocamera op drie poten. Van hem mogen ze niet lachen, bewegen of met de ogen knipperen. Hij heeft z’n hoofd onder een doek gestopt,  met hem valt niet te spotten. Vier jongens in korte broek met colbertjes en vesten en acht meisjes met grote strikken in het haar; ze hebben zich op hun paasbest aangekleed.  Het meisje links was mijn moeder. 

De dag van de schoolfotograaf hoorde tot de hoogtijdagen in het jaar. Zie  het  personeel van de driemanschool centraal zittend op een stoel. Aan hun voeten de jongens die wat dom, goedmoedig en een  ook tikkeltje ironisch de fotograaf in de gaten houden. 

Die onderwijzers hebben gezag en status, kortom charisma, dat is niet mis te verstaan.  Kom daar nu eens om! Ja ja, those were the days!   

In het midden, jas, vest, strik en hoge boord compleet met die exotische baard en strenge blik in zijn fonkelende ogen; hoofdmeester D. (De d van donderhond). 

Zijn onderwijzer rechts heeft een vlinderdasje, dat is wellicht een artistiek kereltje. Hij is de enige die niet naar de foto - goochelaar kijkt. Wat hij wel ziet! Misschien zijn z’n gedachten bij die smakelijke schooljuf met haar vredige gezicht. Is dat medaillonnetje om haar gewaagd blote hals van hem?

Maar misschien  heeft  baardmans ook hier zijn gezag al laten gelden.   Immers  die Juf van groep 1 t/m 3 of 4 leunt toch wel  een ietsje pietsje te vertrouwelijk tegen hem aan.  

Onze romantisch starende vlinderdasleraar   zit  royaal op  gepaste afstand van zijn schooldirecteur. Wellicht piekert hij in geen velden of wegen over onmogelijke intieme relaties maar is hij met z’n kop bij de lange staartdelingen en ingewikkelde redactiesommen die hij zijn brave en gehoorzame kleine klasje gaat voorschotelen als dat foto gedoe afgelopen is. 

Stil  zitten of staan en lippen stijf op elkaar........Ik meen dat het Hoofd meester Bos heette en met die afwaskwast onder zijn neus is dat ook wel een passende naam. De fotograaf heeft ze zo neergezet met gevoel voor getalsverhouding en een symetrie.....het is geen ordeloze bende.....
Ze hebben hun zondaagse of beste kleren aan. De komst van de fotograaf is een paar dagen van te voren aangekondigd 
Ach ja, zo maar wat overpeinzingen bij een klasse foto  uit het begin van de vorige eeuw op een school in de buurt van Slochteren.
De klas van mijn moeder. Zij is er niet meer. Haar verhaal ken ik; over dat van de veertien anderen mag ik fantaseren. Wie van hen leeft er nog  en wie heeft er onuitwisbare sporen nagelaten!

©c.u.

Een tekenles uit 1956

‘Maak nu’, zei ik,’ een stad

 in de verte, zet bomen

 op de horizon

in een feestelijke wereld.’

 En  Henkie Koetje begon;

kraste zijn schone land

vol  onbeheerste strepen,

wiebelend  op zijn stoel.

Toen  er tussen lucht en grond

 nauwelijks nog onderscheid bestond,

tekende hij vol vuur met waskrijt:

Bomen, huizen en een rokende fabriek.

Zuchtte: ’meester, mijn papieren land

is vol ,wat nu, er is geen ruimte over.’

‘neem dan de achterkant’, zei ik, en kleur,

kleur daar iets van Oostenrijk of Zwitserland.’

©.c.u

( tekeningen van kleine Koetje met z’n wilde kuifje; hij zat toen in de 3^e klas; groep 5 zullen we nu zeggen)

voor F

Schipper mag ik overvaren

want ik wil naar de overkant

het is het oude liedje

daar pluk ik een vergeet-me-nietje

schipper ik moet naar een ander land

schipper kan ik overvaren

de zee is er zo diep

en omdat het leven tegen liep

hou ik me voor de mal

dat het beter is op de andere wal

schipper zal ik overvaren

je hoeft niet met me mee te gaan

ook alleen kan ik de narigheden aan

maar wil je me toch vergezellen

ik zal je mijn verhaal vertelllen

schippertje eens moet ik naar de overkant

en ga jij naar een ander land

daar spreken ze geen enkele taal

en lezen ze misschien geen krant

denk dan aan mijn verhaal

waar je dan ook bent

als je me herkent schippertje

aan iets of iemand of

een heel klein

snippertje

c.u.
( foto van muurschildering Toon Tieland op een flat in de Kruiskamp in Amersfoort )