Een leraar naakt

Geen dag is hetzelfde,  op school ook niet. Er gebeurt van alles en anders laat je iets gebeuren. Soms had ik schooldagen  met een gatenrooster,veel tussenuren dus. Dan zat ik alleen in de koffiekamer of wandelde op de bovengang terwijl collega’s lesgaven of probeerden orde te houden 

Op een maandag deed ik eens  uit verveling een inval in de les bij collega Kardinaal. Hij zat voor de klas, met z’n handen onder  z’n hoofd en keek zielsbedroefd. 

Zijn 5 atheneumleerlingen waren stil. Ze kenden zijn sentimentele buien. Misschien had hij  een kater van het weekend of had hij net een gedicht voorgelezen of zoiets.

Zal ik lesgeven, vroeg ik.

Hij snoot z’n neus in een grote bonte zakdoek en knikte.

De leerlingen lachten.

Met een  eindje  krijt schreef ik het woord ‘ongenaakbaar’ op het bord en vroeg of iemand de betekenis wist.

Marieke links op de tweede bank mompelde iets van: ‘dat is als je niet te genieten bent .meneer!’

‘ Je bent warm,’ meisje!’.

Er waren nog een paar die een gok deden.De belangstelling was nog niet optimaal  Ik zei:’ Jongens,  meisjes, luister, het  woord komt van het werkwoord naken  en  dat betekent dichterbij komen en ongenaakbaar dat je te  niet dichtbij iemand moet komen  omdat hij in een slechte bui is.’

‘ Meneer Kardinaal heeft vandaag geen goed humeur’, Marieke weer!

In een klas zijn er altijd een paar die hun mond opendoen, als je wat vraagt of uitlegt. De meerderheid heeft in die situatie het spraakwater niet uitgevonden.

’ Dat is goed,’ reageerde ik, meneer Kardinaal is vanmorgen ongenaakbaar.’

Bruusk stond  m ‘n  collega stond op,  pakte ook bordkrijt en kalkte met grote letters neer: de leraar naakt en meneer Mulder is nakend  en tegen mij: ‘ zo leg jij dat maar eens even uit, en dan moet je meteen ook vertellen dat naken taalhistorisch een broertje of zusje is van neuken.’

Nu kon ik natuurlijk wel heel serieus gaan vertellen dat ‘ nakend’ een tegenwoordig deelwoord was en dat het voltooide deelwoord ‘genaakt’ niet meer voorkwam omdat het een archaïsme ,een verouderde uitdrukking was, maar ik vluchtte het lokaal uit, want ik kende Kardinaal. Wanneer die op dreef kwam, ging geen zee hem te hoog en dan  confronteerde hij zijn leerlingen met de meest pikante en schunnige dingen en hij zou mij daarbij in de grootste verlegenheid kunnen brengen.

Natuurlijk ging ik niet  bij elke collega in de les voor stoorzender spelen als ik niks te doen had.Leraren die geen orde hadden, liet ik met rust. Kardinaal echter kon het hebben; Hij gaf onnavolgbaar les en maakte grote indruk op zijn leerlingen.

Later ben ik  zo nog eens gastles gaan geven bij Reinier en Willy van wiskunde Bij hen heb ik de leerlingen verteld  dat een cirkel gemaakt was van een rechte lijn. Ook het woord wis van wiskunde heb ik toen omstandig uit de doeken gedaan. Wis zat in het gezegde wis en zeker en dat was een tautologie en zich vergewissen hield in dat je naar zekerheid zocht. Mijn conclusie: wiskunde leraren waren onzekere mensen die naar houvast verlangden.

Tijdens zo’n woordenwaterval stond Reinier bij het raam of de deur, schudde zijn hoofd  en stelde zijn leerlingen gerust met de woorden’ Let maar niet op hem jongens hij is een beetje getikt en weet niet wat ie zegt.’ 

©.c.u.